با بازدید از موزه ملی ایران، از دوران پارینه سنگی تا عصر حاضر را مرور کرده و با وسایل و نوع زندگی آن ها از نزدیک آشنا شوید. این موزه موزه مادر کشور و غنی ترین موزه ایران بوده و بیشتر یافته های باستان شناسی در زمینه تاریخ، فرهنگ، هنر و تمدن ایرانی و آثار مرتبط در آن گرد آوری شده است. موزه ایران باستان اولین بنای تخصصی موزه ای کشور است که در سال 1312 خورشیدی با طراحی و نظارت "آندره گدار" فرانسوی و به همت دو معمار ایرانی "عباسعلی معمار" و "استاد مراد تبریزی" در فضایی به مساحت یازده هزار متر مربع، در سه طبقه ساخته و در سال 1316 خورشیدی افتتاح شد. طراحی و نمای این بنای منحصربفرد برگرفته از "تاق کسرا"، باشکوه ترین بنای دوره ساسانی است.
نمایش آثار فرهنگی در موزه ایران باستان براساس پیدایش فرهنگ و آغاز حکومت ها است. در این موزه منحصربفرد اشیایی از دوره پارینه سنگی (نزدیک به یک میلیون سال پیش) تا پایان دوره ساسانی (سده ششم میلادی) را خواهید دید.
کهن ترین ابزار های سنگی موجود در این موزه که از مکان های باستانی مختلفی چون؛ کشف رود استان خراسان، گنج پر و غار دربند استان گیلان بدست آمده اند، مربوط به دوره پارینه سنگی بوده و در حدود یک میلیون تا دویست هزار سال قدمت دارند. این ابزارها برای شکستن استخوان، بریدن گوشت، تراش چوب یا ساختن دیگر ابزار ها بکار می رفته اند.
دوره پارینه سنگی میانه، همزمان با حضور انسان «نئاندرتال» در ایران بوده است که از آن دوران ابزارهایی ساخته شده از سنگ آتش زنه و بقایای سنگواره جانوران مربوط به غارهای منطقه زاگرس و فلات مرکزی ایران در این قسمت از موزه به نمایش در آمده است. در دوره پارینه سنگی جدید مصادف با گسترش انسان هوشمند امروزین در ایران ساخت تیغه ابزار، ابزارهای استخوانی و استفاده از تزئینات شخصی مانند آویز صدفی، دندان حیوانات و گل اخرا متداول شد. از مکان های مهم این دوره می توان به غار "یافته" و " میر ملاس " لرستان اشاره کرد که نمونه هایی از اشیاء آن در سالن موزه به نمایش در آمده اند.
از دوره بعدی یعنی فرا پارینه سنگی که مشخصه های آن ابداع ابزارهای ترکیبی، کاربرد سنگ ساب و ذخیره سازی مواد خوراکی است، نمونه هایی از غار علی تپه مازندران، غار شلم ایلام و چند مکان دیگر در موزه قرار دارد.
در دوره نوسنگی، جوامع انسانی به تدریج یکجا نشین شده و نخستین روستا ها بوجود آمدند. در ابتدای این دوره از ظروف سنگی استفاده می شده است.سه نوآوری جدید با گذشت زمان در این دوران به وقوع پیوسته است: استقرار دائم، تحول در شیوه معیشت - اهلی کردن بز و گوسفند و پرورش غلات- و استفاده از سفال. کهن ترین قطعه سفال شناخته شده متعلق به تپه گنج دره، واقع در نزدیکی هرسین کرمانشاه است که قدمتی نزدیک به ده هزار سال دارد.
از نمونه سفال های این دوره در سالن می توان به قطعات سفال و اشیای گلی از تپه گنج دره، جری، موشکی و قلعه رستم اشاره نمود:
(( ساخت پیکرک های گلی انسان، حیوانات و اشکال هندسی از دیگر ویژگی های این دوره است که از جمله مهم ترین آنها می توان به پیکرک های گلی بدست آمده از تپه «سراب» کرمانشاه با قدمت بیش از هشت هزار سال و پیکرک الهه باروری یا ونوس سراب اشاره نمود. در این دوره، برای دِروی غلات، از داس های استخوانی شکل با تیغه های سنگی استفاده می شده که یک نمونه آن متعلق به تپه سنگ چخماق در این موزه دیده می شود. سفال های اولیه بیشتر ساده و بدون نقش اند، اما با گذشت زمان نقوش هندسی، گیاهی، جانوری و انسانی بر روی آنها نمایان می شود. طرح نقوش بر سطح ظروف در ادوار مختلف پیش از تاریخ از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده، به گونه ای که حتی سطح ظروف بسیار بزرگ ذخیره مواد غذایی و آب نیز منقوش هستند ))
با پایان دوره نوسنگی، در آستانه ی مس و سنگ قرار می گیریم. تحولات گسترده اقتصادی و تغییرات فناوری از قبیل تولید تخصصی سفال و ابزارهای سنگی، استفاده از مس در ساخت ابزار، ظهور و شکل گیری مبادلات نسبتاً گسترده از ویژگی های این دوره است. از آنجمله می توان به ؛ شوش در خوزستان، اسماعیل آباد و «چشمه علی در ری و تل باکون در فارس اشاره کرد.دوره آغاز ایلامی پایه های فرهنگ شهر نشینی در جنوب میان رودان یا همان بین النهرین و جنوب غرب ایران با دستیابی به پیشرفت های بنیادین فرهنگی و اقتصادی بنا نهاده شد. از مهم ترین خصایص آن، تولید انواع سفال ویژه، ساخت بناهای بزرگ و معابد، شکل گیری شبکه گسترده داد و ستد یا به اصطلاحی تجارت در مسافت های دور با استفاده از حیوانات باربر یا مسیرهای آبی و و جود الواح گِلی با خط آغازین دوران ایلامی که به هیروگلیف مشهور است.
گفتنی ست که پیدایش نخستین الواح گلی ایلامی به حدود 3200 سال پیش از میلاد باز می گردد که در راستای روایت های افسانه ای فرهنگ این مرزها، اطلاعاتی نیز درباره ی داد و ستد های آن مقاطع روایت شده است.
انسان ها در آغاز عصر مفرغ علاوه بر تولید سفال که از پیشینیان به یادگار دارند، به سمت ساخت آلیاژ مفرغ نیز رفته اند. همچنین در این دوره، تولید ظروف سنگی با سبک های گوناگون تزئینی در برخی مناطق بویژه جنوب شرق ایران رواج یافت.
ظروف سنگی مناطقی چون کشف های اطراف جیرفت که همان شهر سوخته می باشد؛ این کشف ها می گویند که ظروفی با نقوشی متنوع مانند نبرد انسان با جانوران اساطیری و نقش مایه های هندسیی از جمله نمونه های شاخص این ظروف منقوش اند.
یکی از ظروف به نمایش در آمده از شهر سوخته نشان دهنده صحنه های متوالی از جهش یک بز کوهی است که کهن ترین بیان حرکت یا انیمیشن در جهان شناخته می شود.از دیگر آثار مهم این دوره می توان به نیم تنه های گلی انسان از شهداد اشاره کرد که همگی موارد بالا را می توانید در موزه ایران باستان بیابید.

روزهای تعطیل: دوشنبه