شهر باستانی بیشاپور در کرانه دره چوگان و در نزدیکی شهر کازرون، یکی از یادگارهای دوران ساسانیان است که آثار باستانی بینظیری همچون معبد آناهیتا (الهه آب) را در خود جای داده است.
این شهر که در شهرستان کازرون استان فارس قرار گرفته، در زمان ساسانیان ساخته شده است. بیشاپور با دویست هکتار وسعت، از شهرهای مهم آن زمان بوده است. این شهر در شمال غرب شهر کازرون قرار گرفته و از شهرهای خوش آبوهوا و دارای طراحی و مهندسی ویژه آن روزگار بوده است.
بیشاپور به سال ۲۶۶ میلادی و به دستور شاپور اول پادشاه ساسانی ساخته شده است. پس از پیروزی شاپور بر والرین امپراتور روم، شاپور دستور داد در ناحیهای خوش آبوهوا بر سر راه تخت جمشید به تیسفون شهری بنا کنند. این جاده در زمان هخامنشیان، شهرهای تخت جمشید و استخر را به شوش وصل میکرد. شاپور نام خود را بر این شهر نهاد. معماری از اهالی سوریه قدیم به نام آپاسای (اپاسای) برای ساخت شهر تازه انتخاب شد.
اگر به دیدار این شهر تاریخی بروید در آن می توانید بخش های مختلفی از جمله معبد آناهیتا الهه آب، حجاری های عصر ساسانی در تنگ چوگان در مجاورت این شهر، جایگاه نذورات، تالار تشریفات و ... را ببینید و در تاریخ بیشاپور قدم زنید. پیش از سفر نیز می توانید نگاهی به این بخش ها بیندازید.
حجاری های عصر ساسانی:
شاهکار حجاریهای عصر ساسانی در تنگ چوگان در مجاورت شهر بیشاپور و بر کرانه رودخانه شاپور باقیمانده است. شش نقش برجسته در دو طرف تنگ چوگان حجاری شده است، نقشها بیانگر پیروزیها و تاجگذاری پادشاهان ساسانی است از مجموع شش نقش، سه نقش بیانگر پیروزی شاپور بر والرین امپراطور روم است و سه نقش دیگر مربوط به پیروزی بهرام دوم بر یاغیان، تاج ستانی بهرام اول از مظهر اهورامزدا و پیروزی شاپور دوم بر یاغیان و دشمنان است.
معبد آناهیتا
با توجه به قداست و اهمیت آب در آئین زرتشت و در بین آریائیها، معابدی برای نیایش و ستایش آب ساخته شد که معبد آناهیتا )الهه آب( یکی از مهمترین آنها به شمار میآید؛ به نظر میرسد که شاهان اولیه ساسانی هرگز از اجرای این فریضه دینی که موجب رضایت خاطر اهورامزدا و جلب قلوب مردم میگردید غافل نبودهاند،
جایگاه نذورات
جایگاه نذورات به ستونهایی اطلاق میشود که در حاشیه خیابان شرقی-غربی که از مرکز شهر میگذرد و خیابان شمالی و جنوبی را قطع میکند قرار دارند. بر روی این دو ستون کتیبهای به خط پهلوی اشکانی و ساسانی وجود دارد که در واقع سند تاریخی شهرسازی بیشاپور است.
تالار تشریفات بیشاپور
تالار عظیم تشریفات در جنوب شرقی معبد آناهیتا قرارگرفته است .مساحت تالار تشریفات ۷۸۱ مترمربع است. شاید بتوان آن را در ردیف اولین و بزرگترین آثار معماری گنبد دار زمان ساسانی محسوب کرد. این تالار مرکب از چهار ایوان متقابل و متقارن است که بر فراز آن گنبدی شلجمی شکل که ۲۵ متر ارتفاع داشته قرار دارد.