قلعه والی که همچون نگینی در شهر ایلام میدرخشد، روایتگر سالیانی دراز از زندگی ساکنان پشتکوه بوده و یاد و خاطره آنان را در سینه خود نگاه داشته است. در تالارهای تو در تو و اتاق های پنج دری این قلعه که اکنون از آن همه مردان و زنان، تنها مجسمههایی با لبخندی مصنوعی با تن پوشی از جنس پوشینههای کهن ایلامی مانده، می توانید گذر زمان را با تمام وجود حس کنید. موزه مردم شناسی ایلام که در محل قلعه والی این شهر دایر شده، گنجینهای زنده از دوران گذشته این سرزمین را به تصویر کشیده است. در این موزه کلیه مردان و زنان متشخص دوران والیان پشتکوه در قالب ماکت هایی در اتاق های مخصوص خود جای گرفته اند. هر اتاق حال و هوای خاصی دارد، از زنان روستایی «گلونی وسهر» (روسری محلی) گرفته تا هیزمشکن معروف شهر ایلام با لباس های محلی در این موزه کنار هم جمع شدهاند و گذشتههای نه چندان دور را برای شما روایت می کنند.۳۰ نوع لباس محلی مردم استان و انواع مختلف ابزار سنگی و سفالی که قدمتی دیرینه دارند در کنار آداب و رسوم مناطق مختلف به ویژه دوران والیان پشتکوه ، می توانید در این موزه ببینید.